"Kësisoj vraponi pra, drejt gjithçkaje që është mirësi."

Po kështu, Allahu e ka lavdëruar Zekerijan alejhi selam dhe familjen e tij duke thenë: "Ata vërtet që ishin që nxitonin të bënin punë të mira dhe gjithnjë na luteshin Neve me shpresë dhe frikë dhe gjithnjë nënshtroheshin ndaj Nesh." [Enbija, 90].

Po kështu ka lavdëruar poseduesit e besimit dhe ata që i frigohen Atij, duke thënë: "Pikërisht këta janë që bëjnë garë për vepra të mira dhe janë më të parët në to." [El Mu’minun, 61].

Ndërsa i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë: "Për çdo gjë duhet maturi dhe mosnxitim, përveç në në punët e ahiretit." [Trans. Ebu Davudi, dhe e ka vertetuar Albani].

Vëre në garimin e Umejr ibën el Hamam (Allahu qoftë i knaqur prej tij!) në arritjen e shehidllëkut-martir! Kur ai dëgjoi Muhamedin alejhi selam duke thënë: "Ngrihuni për në xhennetin, madhësia e të cilit është sa gjerësia e qiellit dhe tokës!" –Ai tha: O i Dërguari i Allahut! Xhennet sa gjerësia e qiellit dhe tokës?! Tha: "Po." –Tha: Bekhin, Bekhin! -I tha Pejgamberi alejhi selam: "Çfarë të shtyri të thuash këtë: Bekhin, Bekhin?" -Asgjë tjetër, o i Dërguari i Allahut, pos që të jem nga banorët e tij. -I tha: "Ti do të jesh nga banorët e tij."

Atëherë Umejri nxori disa hurma nga torba e tij dhe filloi të hajë nga ato, pastaj tha: Sikur të jetoj derisa të ha këto hurma, padyshim se kjo është jetë e gjatë!! I hodhi ato hurma që kishte dhe filloi luftën me jobesimtarët deri sa u vra, Allahu qoftë i kënaqur prej tij!" [Tras. Muslimi].

Shiko gjithashtu në garimin e sahabeve, Allahu qoftë i knaqur prej tyre, duke realizuar urdhërin e Allahut në ndalesën e alkoolit. Ata të cilët ishin rritur në pirjen e tij, me të dëgjuar thirrësin duke thënë se alkooli u ndalua, u bënë nga ata të cilët thyen enët dhe e derdhën atë nëpër rrugët e Medines.

Kështu ishte garimi i atyre burrave në kënaqjen e Allahut, e ku jemi ne në krahasim me ata?!

Ndryshimi nga mëkatet në bindje dhe nga çrregullimet në drejtqëndrim është obligim i menjëhershëm dhe nuk lejohet të ngadalësohet apo të vonohet. Kushdo që zgjohet nga pavëmendësia e ti dhe e percepton atë gjendje të humbur dhe mëkatare nga vetja e tij, duhet patjetër të fillojë menjëherë me përmirësim, duke pas shembull të sinqertin (Ebu Bekrin, Allahu qoftë i knaqur prej tij!); kur Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ia paraqiti atij thirrjen islame, dhe e kuptoi se ajo është e vërtetë, nuk u luhat por besoi në Allahun dhe të Dërguarin e tij, dhe dëshmoi dëshminë e vërtetë që nga ai moment, dhuroi jetën dhe pasurinë për Hir të Allahut.

Gjithashtu edhe magjistarët e Firaonit, kur e lëshoi Musa alejhi selam shkopin dhe ai i mposhti mashtrimet e tyre, e kuptuan se Musa ishte në të vërtetë dhe se ishte i dërguar nga Krijuesi i botëve, dhe u shprehën menjëherë: "Ne i besuam Zotit të gjithësisë, Zotit të Musait dhe të Harunit!" [A'raf, 121-122].

Pas kësaj ata nuk menduan se humbin postet e tyre të dunjasë e as përsonalitetet e tyre, pasi kishin qenë arfër Firaonit. Gjithashtu nuk ndikuan tek ata as kërcnimet e Firaonit me ndëshkime dhe me prerje të durve, këmbëve, dhe kryqëzimin e tyre në trungjet e palmave.

Me të vërtetë procesi i ndryshimit, i cili është edhe ana praktike, patjetër duhet të shoqërohet nga ana e dijes, dhe kjo anë është ajo e cila e stabilizon procesin e ndryshimit, duke mos lejuar devijimin e njeriut as në teprim e as në neglizhencë, por të vazhdojë të ecë në metodën mesatare të cilën Allahu e ka pëlqyer për robët e Tij. Për fjalën më të madhe, e cila është fjala e teuhidit, Allahu i Madhëruar thotë: "Atëherë, dije se nuk ka Zot (që meriton të adhurohet) tjetër përveç Allahut." [Muhamed,19].

Pra, ai që dëshiron të ndryshojë, duhet të kërkojë dituri nga të gjitha rrugët legjitime; duke u ulur me dijetarë dhe kërkues të dijes, duke ia bërë vetes obligim prezentimin në ligjerata të përgjithëshme dhe të veqanta, duke lexuar më shumë libra të njerzëve të dijes, të përfitojë nga kasetat me mësime të inqizuara, apo të dëgjojë stacionet e Kuranit të Ndërshëm. Gjithashtu duke ndjekur faqet e internetit të njerëzve të dijes.

Për kërkuesin e ndryshimit kërkohet që ai t’i përmbahet Kuranit dhe Sunnetit dhe ajo që sillet rrotull tyre, si dhe të ketë kujdes të madh nga pasuesit e epsheve dhe risive, sepse sprovat e tyre janë të mëdhaja dhe rreziku i tyre është i madh. Në lëminë e bindjes dhe besimit, duhet të ketë bindje dhe besim të pasuese të Sunnetit dhe Xhematit, e cila është akidja-besimi i vërtetë e që nuk ka shpëtim të robit vetëm nëse paiset me të. Aq më mirë do të ishte sikur ta marrësh këtë akide-besim nga dijetarët e njohur për devotshmëri dhe akidë të pastër e të drejtë.

Ejjubi, Allahu e mëshiroftë, ka thënë: "Me të vërtetë lumturia e të riut dhe të huajit është që Allahu tua mundësojë një dijetar nga pausesit e Sunnetit."

Gjithashtu duhet të kesh kujdes nga risit në adhurime dhe të tjera, sepse Muhamedi alejhi selam ka thënë: "Çdo e shpikur është risi dhe çdo risi është në humbje."

Ai (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) gjithashtu ka thënë: "Kush shpik diçka në fenë tonë, e që nuk është nga ajo, ajo është e refuzuar." D.m.th. e kthyer mbrapsht te shpikësi i saj dhe nuk pranohet, sepse vepra nuk pranohet vetëm kur të jetë për Hir të Allahut, dhe në pëlqim me sunetin e Muhamedit alejhi selam.

Serioziteti është kërkesë bazë e çdo kërkuesi të ndryshimit, megjithëse disa nga të përkushtuarit në fe e kanë humbur seriozitetin dhe bëjnë lehtësime në disa çështje, ju kanë ikur atyre disa kuptime dhe disa tjerë bëjnë përjashtime në disa gjëra të sheriatit, sa që përkushtimi fetar tek ata ka mbetur vetëm formë pa domethënie, ndërsa Allahu subhanehu ue teala, thotë: "Merreni këtë që u dhamë me forcë (seriozisht) dhe dëgjoni (binduni)!" [El Bekare, 93].

Ndërsa për Musën alejhi selam, Allahu ka thënë: "Dhe Ne shkruam për të në Pllaka mësimet për çdo gjë dhe shpjegimet për gjithçka (dhe i thamë): "Mbahu fort pas tyre dhe urdhëro popullin tënd të zbatojë e të kapë më të mirën prej tyre. Shpejt do të të tregoj vendbanimin e Fasikunëve (të pabindurve, të panënshtruarve ndaj Allahut)." [A'raf, 145].

Po kështu i Dërguari ynë, Muhamedi alejhi selam ka udhëzuar për seriozitet në të kapurit për sunnet ku thotë: "Kapuni për të fort me dhëmballë."

Serioziteti përfshin edhe aparencën. Patjetër që muslimani duhet të jetë serioz edhe në paraqitjen e tij e jo të anojë në shpërdorime e në teprime pa vende. Por kjo nuk aludon që mos të jesh me rroba të pastërta dhe pamje të bukur.

Serioziteti gjithashtu duhet të jetë edhe në tubime me muslimanet. Ato nuk janë tubime të lojës, shakave, përgojimit, talljes dhe nënçmimeve, por tubime të dijes, njohjes, kulturës, fjalëve dobiprurëse dhe bisedave ndërtuese, dhe nuk ka problem prezentimi i disa tregimeve, por që mos të del tubimi nga kufijt e moralit dhe edukatës.

Furtuna e ndryshimit duhet t’i përfshijë të gjitha anët e jetës së muslimanit, sepse islami është metodë e përplotë në rregullimin e jetës. Thotë Allahu: "Thuaj: "Namazi im, kurbani im, jeta dhe vdekja ime janë vetëm për Allahun, Zotin e botëve." [El En'am, 162].

I kanë thënë Selman el Faresiut (Allahu qoftë i knaqur prej tij): U ka mësuar i Dërguari juaj çdo gjë, edhe kryejren e nevojave personale? Tha: "Po, na ka ndaluar të drejtohemi nga Kibleja kur kryejmë nevojën e madhe apo të vogël, të pastrohemi me dorë të majtë, mos të jenë më pak se tre gurë, as mos të pastrohemi me eshtra." [Trans. Muslimi].

Për atë që kërkon ndryshim patjetër duhet ta bëjë islamin metodë të përgjithëshme të jetës së tij, të jetojë për islam, të vdesë në islam, të ringjallet me islam, të bëjë gjum me islam, të hajë, pijë, martohet, të dojë, të urrejë, të shoqërohet, të distancohet, të dhurojë, të ndalojë, të falë, të dënojë, të bëjë xhihad, të jetë i kënaqur dhe të jetë i hidhur, të gjitha këto duke qenë i qëndruar në ligjet, rregulloret, dhe këshillat islame.

Të pajiset me moral të islamit, të edukohet me edukat islame, të përkufizohet me ligjet islame, në adhurimet e tij marrëdhëniet, dhe gjithë jetën e tij.

Për atë që kërkon të ndryshojë duhet të ndryshojë pasionet duke i pëlqyer ato sipas metodës në të cilën është i kënaqur islami me to, të largohet nga ato gjëra të kota që ka jetuar me to, dhe në vendin e tyre të vendosë gjërat e dobishme. P.sh. të largohet nga pirja e duhanit, pijet alkoolike, narkomatike, të largohet nga haramet e urrejtuara si prostuticioni, homoseksualiteti, masterbinin dhe gjërat e ndaluara me të gjitha llojet. Të largohet nga dëgjimi i muzikës dhe shikimi në shfaqjet e këqija televizive, të lerë mendjemadhësinë, kryelartësinë, talljen, dhe shakanë me të tjerët.

Gruaja duhet të lerë zbulimin dhe ndryshimin e krijimit të Allahut, të largohet nga lënia e namazit dhe vonimi i tij, të largohet nga tubimet ku bëhet përgojimi, shpifjet, nënçmimet dhe gënjeshtrat, dhe të drejtohet përgjithësisht në rrespektim të Allahut, përmendjen e Tij, falënderimin e Tij, lutjen tek Ai në liri dhe në vështërsi, të drejtohet në leximin e Kuranit, meditimin e tij, mësuarjen e tij dhe të mësuarit atë të tjerëve.

Të vrapojë për në namaz dhe të kujdeset në ruajtjen e tij, në prezentimin e ligjeratave të dijetarve dhe leximin e librave të dijetarëve e shumë rrugë tjera që tregojnë në sinqeritetin e robit i cili është drejtuar kah përmirsimi i vërtetë.

Nga detyrat kryesore të atij që kërkon ndryshim-përmirësim, dhe në fillim të kësaj rruge, është që t’i ndërpresë lidhjet me pasuesit e brisht-të këqij, sepse nëse vazhdon të jetë me ta, nuk mund të jetë i sinqertë në drejtimin nga ndryshimi, edhe nëse nuk i shoqëron ata në atë mëkatin e tyre, por ai merr pjesë në mëkatin e uljes me ta, ndërsa Allahu thotë: "Shokët atë Ditë do të jenë armiq me njëri-tjetrin përveç El-Muttekunëve (të përkushtuarve në Besimin e Pastër Islam" [Zuhruf, 67].